Vì sao Windows 64-bit lại cần thư mục riêng để chứa ứng dụng 32-bit?

[Viết Sang]

Nếu đang sử dụng hệ điều hành Windows 64-bit, có thể bạn sẽ để ý thấy 2 thư mục “Programs file” xuất hiện trong phân vùng cài đặt HĐH: một thư mục "Program Files" (chứa ứng dụng 64-bit), và 1 thư mục có tên "Program Files" (x86) - chứa ứng dụng 32-bit. Trong khi trên Windows 32-bit thì chỉ có một thư mục mà thôi. Vì sao lại có sự phân biệt này? Có lẽ đó cũng là câu hỏi mà khá nhiều người tò mò muốn hỏi: tại sao các chương trình 32-bit phải ở trong một thư mục khác với các chương trình 64-bit”. và “ Nếu tôi thay đổi đường dẫn và trỏ mọi chương trình vào C:\Programs File\ thì điều gì sẽ xảy ra?”. "Có phải vì một lý do kĩ thuật nào đó mà Microsoft phải tách ra làm 2 thư mục?"

Rất may trong thời đại internet ngày nay, việc một thắc mắc khó hiểu của 1 (hay nhiều người) nào đó lại được giải đáp khá dễ dàng và đơn giản bởi người khác có chuyên môn về vấn đề. Và câu hỏi trên cũng không phải ngoại lệ. Sau khi 1 thành viên đem "tâm sự" trên trình bày ở diễn đàn Howtogeek, một số thành viên làm việc trong ngành lập trình đã có lời giải thích khá trực quan, dễ hiểu.

Câu trả lời rất đơn giản: lý do Microsoft tạo ra 2 thư mục riêng là để đảm bảo các ứng dụng 32-bit vẫn sẽ tiếp tục hoạt động bình thường trên Windows 64-bit mà không bị xáo trộn với bản thân các ứng dụng dành riêng cho Windows 64-bit. Sự phân chia này không phải là một giải pháp bắt buộc. Nó chỉ là phương pháp thuận tiện hơn so với các giải pháp khác, chẳng hạn như: nếu không tạo ra 2 thư mục riêng biệt, mỗi ứng dụng sẽ cần phải tự phân biệt các DLL (thư viện liên kết động - Dynamic Link Library) hay các mã, tệp thực thi riêng cho từng phiên bản Windows (32-bit và 64-bit).

Các chương trình 32-bit không chạy được trên hệ thống 64-bit. Một ứng dụng 32-bit không thể dùng được DLL của 64-bit, bởi vậy, sẽ cần một giải pháp để cho ứng dụng 32-bit không tìm thấy DLL của phiên bản kia.

Như đã nói, giải pháp đơn giản nhất là đặt chúng trong hai thư mục riêng biệt. Lựa chọn tốt nhất là mọi ứng dụng 64-bit “ẩn” các tập tin thực thi đi để ứng dụng 32-bit không thấy, chẳng hạn như tạo thư mục bin64 trong ứng dụng đó.

Một câu trả lời khác từ lập trình viên Oliver Salzburg, liên quan đến lập trình và lí do chính xác vì sao Microsft để cấu trúc của mình như thế: "tôi nghĩ lí do để có các thư mục này là rất rõ ràng. Thư mục thực chất là một công cụ giúp chúng ta quản lý các thứ một cách dễ dàng hơn mà thôi. Trên lý thuyết, chúng ta có thể chứa tất cả các loại tập tin vào trong ổ đĩa gốc trên máy tính, hiểu đơn giản là chúng ta chả cần đến các thư mục mới có thể lưu trữ được các file tài liệu trên máy. Tuy nhiên, nhờ có thư mục mà ta có thể sắp xếp mọi thứ gọn gàng, ngăn nắp hơn rất nhiều.

Trong lập trình, việc sắp xếp và quản lí dữ liệu một cách khoa học là rất cần thiết. Bạn sẽ muốn có 1 nơi để chứa các thứ "biết nó phải làm 1 việc gì đó", và một nơi chứa các thứ "bạn có thể làm gì đó nhờ nó". Trong hệ thống tập tin cũng vậy. Chúng ta có thư mục cho các ứng dụng (logic) và thư mục cho dữ liệu (data).

Logic

• %WINDIR%
• %PROGRAMFILES%
• %PROGRAMFILES(x86)%

Data

• %PROGRAMDATA%
• %HOMEDRIVE%%HOMEPATH%
​

Bảng trên cho ta thấy thư mục là thứ rất cần để chứa các ứng dụng. Thế nhưng tại sao lại cần tới 2 thư mục? Vì sao không để bộ cài đặt (installer) xử lý và chứa tất cả vào 1 thư mục mà lại cần tới 2. Điều này có nguyên nhân từ bản thân Installer. Bộ cài đặt không phải là 1 khối thống nhất. Chúng ta thường dùng các chương trình nhỏ để cài đặt các chương trình lớn hơn. Chúng ta gọi các chương trình nhỏ này là các bộ cài đặt. Chúng được lập trình viên viết ra và là bản thân chúng là các ứng dụng (với các nguy cơ chứa các bug lỗi) như bất kì ứng dụng nào khác.

Bây giờ chúng ta hãy thử tưởng tượng lập trình viên sẽ phải làm gì trong trường hợp hệ thống chỉ có 1 "progam file" và trường hợp có 2 "program file" để tìm câu trả lời cho câu hỏi ban đầu.

Với 1 Thư mục Programs File: Nhà phát triển phải có 2 installer, một cho bản 32-bit và một cho bản 64-bit. Installer 32-bit được đưa vào trong C:\Program Files\App\ và installer 64-bit được đưa vào trong C:\Program Files\App\sixtyfour\.

Nếu có 2 thư mục Programs Files: Nhà phát triển chỉ cần 1 installer. Installer sẽ luôn ghi vào đường dẫn %PROGRAMFILES% và tùy thuộc vào phiên bản HĐH (32-bit hay 64-bit), trình cài đặt sẽ ghi tiếp vào thư mục phù hợp. Mọi Installer đều theo 1 trình tự như thế và đó chính là tính nhất quán trong hệ thống tập tin. Những thứ giống nhau sẽ được lưu vào 1 thư mục. Nhờ vậy mà khi cần tìm cái gì, hệ thống sẽ biết đến nơi nó cần phải đến.

Bên cạnh đó, việc phân chia ra 2 thư mục riêng cho ứng dụng 32 và 64-bit còn nhằm mục đích tránh sự xung đột về tên tập tin, bảo mật, và các thứ liên quan đến nhị phân.

Tham khảo: Howtogeek