BNN
Hỏa Sơn
Làm chủ công nghệ tiên tiến trong xây dựng cầu
Ngày 18-7-2009, một ngày trước khi khánh thành cầu Thuận Phước, phóng viên Báo Đà Nẵng đã hỏi Giám đốc Sở GTVT Đặng Việt Dũng: “Nếu như thành phố muốn xây dựng một cây cầu có công nghệ phức tạp tương tự cầu Thuận Phước thì ngành giao thông thành phố có thể tự làm được không?”. Không cần suy nghĩ, ông Đặng Việt Dũng trả lời ngay: “Chúng tôi hoàn toàn đủ năng lực làm việc này”. Với dân “ngoại đạo” thì không có gì đáng nói, còn với những người am hiểu về kỹ thuật xây dựng cầu đường thì đây quả là một sự kiện đáng nhớ.
<table class="image center" align="center" width="400"> <tbody> <tr><td>
Đáng nhớ không chỉ vì các thông số của cầu Thuận Phước đều thuộc diện “khủng”: Cầu dây văng có chiều dài lên đến 1.855 mét, trong đó cầu treo dây võng dài 655 mét, độ tĩnh không thông thuyền 27 mét, là công trình tiên phong của ngành cầu đường Việt Nam ứng dụng hàng loạt công nghệ tiên tiến nhất hiện nay. Chỉ riêng việc lắp đặt yên chủ trọng lượng trên 20 tấn lên đỉnh trụ tháp đã trở thành bài toán nan giải trong thi công vì quá mức chịu của các loại cần cẩu về trọng lượng lẫn chiều cao nâng. Tượng tự, việc lắp đặt yên loe nặng đến 37 tấn trên mố neo ở chiều cao 22 mét và lại nằm trên một mặt nghiêng gần 45 độ, nhà thầu đã sử dụng cùng lúc 2 cẩu loại 100 tấn - một sáng kiến chưa xuất hiện trước đây. Đặc biệt, việc thi công hệ thống kéo dẫn cáp chủ và kéo lắp cáp chủ mới thực sự là thách thức đáng nhớ. Theo tính toán của các nhà khoa học, chỉ riêng công trình này thành phố Đà Nẵng đã “trình làng” lần đầu tiên 8 công nghệ mới nhất được ứng dụng tại Việt Nam, ứng dụng nhiều sáng kiến mới và sử dụng vật liệu trong nước thay thế, đã góp phần đưa giá thành công trình xuống mức 815 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với công trình có quy mô và công nghệ tương tự.
Khoảng hơn 10 năm trở lại đây, Đà Nẵng có nhiều công trình lớn về xây dựng cầu và đường. Điều đáng ghi nhận không chỉ về số lượng công trình mà còn về mặt thẩm mỹ và nhất là tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ tiên tiến trên thế giới trong xây cầu. Cầu Sông Hàn được đưa vào sử dụng đến nay vừa tròn 12 năm và giữ vững danh hiệu cầu quay lớn nhất Việt Nam, kể cả trong khu vực Đông Nam Á đang còn hoạt động. Điều đáng tự hào là cây cầu nhịp lớn kết cấu dây văng đầu tiên do đội ngũ kỹ sư Việt Nam thực hiện. Cây cầu đã trở thành điểm nhấn du lịch không thể bỏ qua của du khách. Theo ông Đặng Việt Dũng, từ thành công những công trình này đã trở thành động lực giúp Đà Nẵng mạnh dạn ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến trên lĩnh vực cầu đường vào những công trình sau này, mà hai công trình cầu Rồng và cầu Nguyễn Văn Trỗi-Trần Thị Lý đang thi công là ví dụ tiêu biểu.
Công trình cầu Rồng ngay khi vừa xong phần thiết kế đã vinh dự được Hiệp hội Cầu đường thế giới công nhận là công trình có thiết kế độc đáo và mới lạ. Cầu được thiết kế với hình dáng con rồng bay với ba nhịp chính liên tục theo cơ cấu tạo dầm-vòm. Đây là cầu vòm đơn dài nhất Đông Nam Á, với phần vòm dài 456 mét, trong đó phần vòm được cấu tạo từ 5 ống thép, mỗi ống có đường kính lên đến 1,2 mét. Để thi công riêng phần hình dáng con rồng bay đã đòi hỏi cả đơn vị thi công lẫn tư vấn giám sát phải “toát mồ hôi” vì đây là lần đầu tiên thực hiện tại Việt Nam. Tuy nhiên cho đến thời điểm hiện nay, cả chủ đầu tư lẫn đơn vị thi công đều khẳng định làm chủ được công nghệ, bảo đảm tiến độ, chất lượng lẫn thẩm mỹ công trình. Trong khi đó, cầu Nguyễn Văn Trỗi-Trần Thị Lý lại có những điểm nhấn khá độc đáo về công nghệ thi công lẫn hình dáng cầu. Đây là công trình lần đầu tiên tại Việt Nam thực hiện việc đúc cả một đốt dầm thay vì lắp ráp từng dầm như các cầu truyền thống. Để thực hiện công nghệ này, đơn vị thi công phải thực hiện khối lượng công việc cực lớn trong khoảng thời gian ngắn để hoàn thành đổ cùng lúc trên 5.000 mét khối bê-tông, nhưng vẫn bảo đảm sự kết dính cao nhất. Việc thi công trụ chính cầu cao 145 mét và dây văng 3 mặt phẳng, trong đó dây văng phía nam được bố trí xoắn để tạo nên hình cánh buồm thực sự là thách thức về công nghệ. Tuy nhiên đến nay, việc thi công trụ tháp chính đã hoàn thành và kéo dây văng được 50% đoạn đường. Theo ông Lê Văn Trung, Phó Giám đốc Sở GTVT, đây là công nghệ lần đầu tiên thi công tại Việt Nam, riêng trụ tháp nghiêng của cầu đặt trên hệ gối chỏm cầu chịu tải trọng đứng lên đến 25 tấn - là gối cầu lớn nhất thế giới hiện nay, đã cho thấy trình độ thi công lẫn tư vấn giám sát của chúng ta tiến bộ đến mức nào.
Không chỉ đơn thuần là thành công trong việc trực tiếp thi công các hạng mục công trình, mà thông qua các công trình này, các bộ phận khác đã có sự trưởng thành vượt bậc về công tác quản lý điều hành, giám sát, khảo sát... Hiện nay trên các công trình cầu ở Đà Nẵng, hình ảnh cán bộ tư vấn, giám sát sử dụng thành thạo các thiết bị hiện đại như máy đo đạc điện tử, máy đo cao đo sâu điện tử, các thiết bị khoan lấy mẫu địa chất, cũng như có thể thực hiện hàng loạt các thí nghiệm mang tính chuyên sâu xuyên tiêu chuẩn SPT, cắt cánh hiện trường VST, xuyên tĩnh CPT... Đặc biệt, trong công tác quản lý, ngành giao thông thành phố đã trưởng thành vượt bậc khi áp dụng những công cụ hiện đại như các phần mềm tính toán khối lượng, phân tích thiết kế, phần mềm RM2000 tính toán kết cấu, phần mềm NOVA tính toán thiết kế nút giao thông, phần mềm MIKE-UBAN tính toán thủy văn thủy lực...
Với những gì đã và đang làm, hy vọng trong tương lai Đà Nẵng sẽ có thêm những công trình cầu đường mang tầm cỡ quốc tế và đặc biệt là 100% sản phẩm do kỹ sư, kỹ thuật trong nước đảm nhận.
Bài và ảnh: THANH VÂN (ĐNĐT)
