BNN
Hỏa Sơn
Thành lập Trung tâm Giám định ADN tại Đà Nẵng
Hôm nay (24-11), Trung tâm giám định ADN - giám định gene (GĐG), Phân viện Khoa học hình sự (PVKHHS) Bộ CA tại Đà Nẵng chính thức khai trương, đưa vào sử dụng phục vụ nhu cầu GĐG tại các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Xung quanh sự kiện này, phóng viên Báo Công an TP Đà Nẵng đã có cuộc trao đổi với Thượng tá - Tiến sĩ sinh học Vũ Văn Hợp (V.V.H), lãnh đạo phụ trách trung tâm GĐG Đà Nẵng.
<table style="WIDTH: 20px; HEIGHT: 20px" align="center" cellpadding="0" cellspacing="2"> <tbody> <tr> <td>

Thượng tá Vũ Văn Hợp
</td></tr></tbody></table>P.V: Hàng chục năm trước, các nước tiên tiến trên thế giới đã ra đời nhiều trung tâm GĐG phục vụ nhu cầu của xã hội. Còn tại Việt Nam, công nghệ này đã được áp dụng vào thời điểm nào, thưa Thượng tá?
Thượng tá V.V.H: Đầu tiên là năm 1986, tại Vương quốc Anh, GĐG được ứng dụng trong khoa học hình sự, và đây là phương pháp nghiên cứu, phân tích các dấu vết, mẫu vật có nguồn gốc từ cơ thể người bằng kỹ thuật sinh học phân tử, cho phép truy nguyên trực tiếp con người với độ chính xác tuyệt đối. Sau đó một thời gian ngắn, nhiều nước tiên tiến khác áp dụng theo và đến nay đã có hơn 70 nước trên thế giới ứng dụng, trong đó Châu Á có các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia... Riêng Việt Nam, năm 1997, Viện KHHS đã cử 6 giám định viên sang học tập và đào tạo GĐG tại Australia, tiếp đến cử cán bộ đi đào tạo tại CHLB Đức, đào tạo Tiến sĩ tại Nhật Bản, Liên bang Nga, thực tập sinh tại Singapore, Australia với mục đích phục vụ khâu GĐG tại Việt Nam sau này. Đến năm 1999, phòng GĐG đầu tiên ở Việt Nam chính thức khai trương tại Viện KHHS Hà Nội, góp phần vào việc đấu tranh làm rõ nhiều vụ án hình sự nghiêm trọng, giúp cơ quan tố tụng xác định, xử lý đúng người, đúng tội, rút ngắn thời gian điều tra khám phá và xét xử tội phạm. Hai năm sau (2009), phòng giám định thứ hai thành lập tại TPHCM, phục vụ công tác GĐG của các cơ quan, đơn vị và cá nhân các tỉnh, thành phố phía Nam. Và hôm nay, Trung tâm GĐG tại Đà Nẵng ra đời, sẽ góp phần giảm tải nhu cầu GĐG tại các tỉnh thành miền Trung, từ Quảng Trị đến Nha Trang.
P.V: Trải qua 12 năm hình thành, xây dựng và phát triển, Thượng tá có thể cho biết những kết quả đạt được của các phòng, trung tâm GĐG của Viện KHHS?
Thượng tá V.V.H: Trải qua 12 năm triển khai các phòng, trung tâm GĐG, Viện KHHS đã đào tạo được đội ngũ cán bộ có đủ năng lực (34 cán bộ, trong đó 3 tiến sĩ, 4 thạc sĩ, 8 nghiên cứu sinh, thực tập sinh cao học và 19 bác sĩ, cử nhân sinh học) làm chủ được công nghệ hiện đại, đáp ứng được yêu cầu chiến đấu mà lãnh đạo Bộ CA, Tổng cục Cảnh sát PCTP giao phó. Khởi đầu là công nghệ GĐG tự động hệ thống giải trình tự gene AB377 phân tích 10 locus gen hiện đại (ra đời năm 1999), thiết bị kỹ thuật giải trình tự gene AB3130 phân tích 16 locus gene ra đời năm 2006, với độ chính xác tuyệt đối, đến nay, Viện KHHS đã có 5 hệ thống giải trình tự gene, 5 hệ thống robot tách chiết tự động, 3 hệ thống định lượng gene tự động của hãng sản xuất thiết bị công nghệ gene đứng đầu thế giới Tecan (Thụy Sĩ), ABI (Hoa Kỳ) sản xuất, thế hệ hiện đại nhất thế giới và đang được sử dụng có hiệu quả phục vụ công tác đấu tranh phòng chống tội phạm. Cụ thể, 12 năm qua đã nhận và GĐG cho 20.000 mẫu vật liên quan đến các vụ án hình sự và nhiều vụ việc dân sự; xác định huyết thống cha - mẹ - con, xác định tung tích nạn nhân trong các vụ thảm họa... Điển hình nhất, những năm 2005-2007, tại tỉnh Hưng Yên xảy ra trên 30 vụ cướp, hiếp phụ nữ. Tiếp nhận yêu cầu, Viện KHHS đã phối hợp với CA tỉnh Hưng Yên triển khai các biện pháp thu thập dấu vết, mẫu vật để GĐG, đến cuối năm 2007 xác định được Phạm Văn Tắng là kẻ gây ra các vụ án trên. Hay tham gia khắc phục hậu quả, tìm kiếm xác định tung tích các nạn nhân trong các vụ thảm họa thiên tai như vụ cháy Trung tâm thương mại ITC TPHCM; Vụ cháy kho Giáp Bát, xác định danh tính 3 nạn nhân chết cháy chỉ còn xương không nhận dạng được; Vụ đắm tàu do cơn bão số 6 năm 2009 tại Quảng Nam - Đà Nẵng, xác định danh tính các nạn nhân bị chết dưới biển, sau nhiều ngày trôi dạt vào bờ...
P.V: Với tầm quan trọng này, việc ra đời Trung tâm GĐG tại Đà Nẵng chắc chắn sẽ giảm tải công tác GĐG cho các trung tâm GĐG hai đầu đất nước, đồng thời góp phần giảm kinh phí đi lại cho các đơn vị, cá nhân tại những tỉnh, thành miền Trung - Tây Nguyên khi có nhu cầu giám định mẫu?
Thượng tá V.V.H: Những năm gần đây, số lượng vụ việc GĐG ngày một gia tăng, cụ thể mỗi năm Viện KHHS nhận và tiến hành giám định trung bình từ 600-700 vụ việc của các lực lượng trong ngành CA với khoảng hơn 3.000 mẫu. Theo thống kê thì yêu cầu GĐG tại khu vực phía Nam chiếm 30% số vụ, mẫu; miền Trung (20%). Do đó, việc Trung tâm GĐG tại Phân viện KHHS Đà Nẵng ra đời với đầy đủ trang thiết bị hiện đại là để phục vụ nhu cầu giám định mẫu cấp thiết của các đơn vị, cá nhân toàn khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Đặc biệt, với sự giúp đỡ, hỗ trợ của Cục chính trị Hậu cần, Tổng cục CSPCTP, sự cố gắng nỗ lực của Phân Viện KHHS C54C và các chuyên gia kỹ thuật của nhiều đơn vị cung cấp thiết bị, chắc chắn trung tâm sẽ giải quyết nhanh chóng các yêu cầu GĐG phục vụ tốt công tác điều tra khám phá các vụ án hình sự của lực lượng CAND, cơ quan Tòa án, VKS và mọi yêu cầu xã hội khác..., qua đó giúp cho việc thực hiện khâu thu mẫu, bảo quản, phân tích gene nhằm phục vụ xây dựng tàng thư gene tội phạm Quốc gia của các trung tâm GĐG theo kế hoạch của lãnh đạo Bộ CA đã giao cho Viện KHHS...
P.V: Xin cảm ơn Thượng tá về cuộc trao đổi này.
Công Hạnh(cađn)
(thực hiện)