[Kho tàng] KIẾN THỨC PHỔ THÔNG

[tulip6193]

Động vật và cây cối tồn tại ở sa mạc như thế nào ?
​

Sa mạc là nơi có những điều kiện về khí hậu rất khắc nghiệt (nóng, khô, nhiều gió và nước rất hiếm hoi). Các động vật và cây cối thật khó mà tồn tại ở sa mạc. Tuy nhiên, có một vài động và thực vật thích nghi được các điều kiện khí hậu ở sa mạc. Ta hãy tìm hiểu xem tại sao các động và thực vật đó tồn tại ở sa mạc như thế nào?

Thực vật ở vùng sa mạc chủ yếu là loại cây có gai, cây xương rồng và cây chà là. Cây xương rồng và các loại cây ở vùng sa mạc đã tự thích nghi để tồn tại trong các điều kiện khí hậu ở sa mạc. Chúng có những cách trữ nước trong thân cây. Lá của cây tự ép lại thành những gai nhỏ để giảm bớt sự tiêu thụ nước. Rễ của chúng bám sâu xuống đất và trải rộng ra để hút từng giọt nước ở dưới mặt đất. Thân cây trữ nước, nó sẽ héo dần nếu lượng nước bị sử dụng hết. Gai của vài loại xương rồng chĩa xuống mặt đất. Những giọt sương đọng trên cây rồi rơi xuống đất. Do đó, bên dưới cây xương rồng, đất vẫn có độ ẩm.

Những con vật thường thấy ở sa mạc là ốc sên, chuột, v.v... Hầu hết động vật ở sa mạc đều ngủ ngày để tránh nhiệt độ nóng bức và xuất hiện vào ban đêm để tìm thức ăn. Một vài loại thú ngủ suốt vào những thời gian nóng nhất trong năm. Những con thú chẳng hạn như Kănguru, chuột sa mạc, chúng cũng có thể tồn tại được với lượng nước thật ít.

Những loài bò sát tự điều chỉnh thân nhiệt của chúng để đối phó với cái nóng và mức lạnh ở sa mạc.

Con cóc ở sa mạc Australia trữ nước trong cơ thể của nó. Một vài loài vật khác cũng có thể sống ở sa mạc được, chẳng hạn như : thằn lằn, kiến , rắn, và con cú.

 

[tulip6193]

Các loại chim di trú tìm đường bằng cách nào ?
​

Vào mỗi mùa xuân, hàng triệu con chim di trú từ những khu vực mùa đông đến những miền có nhiệt độ ôn hoà để sinh sản. Những miền này có thực phẩm rất dồi dào để nuôi dưỡng những chim non.

Chim di trú nhiều nhất là tới những nơi như Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á. Cũng có một số loài di trú tới Nam Cực. Chẳng hạn như chim choi choi đuôi kép bay từ Australia tới New Zealand để sinh đẻ. Chim choi choi ở Châu Mỹ có màu vàng bay không ngừng một đoạn đường là 3325km giữa Alaska và Hawaii . Ở Bắc cực, loài ngỗng hoang bay tới phương Bắc, là nơi sinh sản của chúng và vào mùa thu chúng bay xuống miền Nam.

Sự di trú chủ yếu là do các thay đổi về thời gian của ngày đã làm thay đổi các hoocmôn của các loài chim.

Vấn đề chúng ta đang bàn là các loài chim tìm đường bằng cách nào khi chúng di trú tới một nơi khác và rồi trở về chốn ban đầu.

Một vài loài chim học theo cách của cha mẹ chúng. Trong chuyến di trú đầu tiên, chúng đi với con chim già hơn, những con đã từng thực hiện chuyến di trú và chúng dạy lại cho con cái của chúng cho chuyến đi của năm tới.

Một vài loài có thể tự dò đường bằng cách ghi nhớ các điểm nổi bật của một nơi nào đó, chẳng hạn như núi, hồ, hoặc đường bờ biển. Những con khác có thể dò đường theo mặt trời, hoặc các ngôi sao, bởi vì khi bầu trời u ám chúng thường bị lạc đường. Các nhà khoa học vẫn không thể biết hết được tất cả các loài chim di trú tìm đường bằng cách nào.

Không chỉ có các loài chim mới di trú, nhiều loài động vật khác cũng di trú chẳng hạn như cá, động vật có vũ, côn trùng, châu chấu và lươn.

 

[tulip6193]

Động vật có thể suy luận được không?
​

Người ta thường nghĩ rằng động vật có khả năng suy luận, có đúng như vậy không. Thật ra, chúng cũng có khả năng suy luận, nhưng khả năng rất kém so với con người. Trong các con vật, mức độ suy luạn của chúng cũng khác nhau.
Một vài thí nghiệm đã cho thấy loài khỉ và loài dã nhân có khả năng suy luận tốt hơn những loài thú khác. Trong một thí nghiệm kiểm tra khả năng suy luận của loài khỉ, người ta đặt hai thùng gỗ trong một căn phòng và một nải chuối treo ở độ cao ngoài tầm với của con khỉ. Khi một con khỉ được đưa vào căn phòng này, nó nhìn nải chuối một lúc rồi nhìn vào những cái thùng gỗ. Sau đó, nó chồng thùng này lên thùng khác để có thể hái được nải chuối. Điều này chứng tỏ rằng con khỉ có thể đã suy nghĩ ra cách chồng các thùng gỗ lên nhau để lấy được nải chuối. Hơn nữa, khỉ là một con vật biết phân biệt được màu sắc và nó có thể làm được nhiều thứ nếu được huấn luyện và dạy dỗ.

Chó, mèo và một số thú vật khác cũng có khả năng suy luận ở những mức độ khác nhau. Chẳng hạn, chó nuôi trong nhà nếu được dạy dỗ có thể làm được nhiều thứ.

Con gấu có thể diễn tuồng trên sân khấu theo các chỉ thị của người huấn luyện. Loài chim luôn chú tâm vào việc tìm kiếm nguồn thức ăn. Thằn lằn luôn tiến gần tới con mồi của chúng một cách thận trọng.

Nếu bạn nhìn vào các tổ chim, bạn phải thừa nhận rằng loài chim ắt phải có khả năng suy luận mới có thể làm được những cái tổ như thế, chúng được sắp xếp để điều chỉnh ánh sáng và độ nóng. Tổ chim được dựng lên để làm nơi sinh sản và bảo vệ các chim con.

 

[tulip6193]

Thực vật tiêu hoá thức ăn như thế nào ?
​

Cây cối cũng là các sinh vật như con người. Chúng cần thức ăn, nước và không khí để tồn tại. Các bạn có biết cây cối tiêu hoá thức ăn như thế nào không?

Cây cối lấy thức ăn từ đất và không khí. Nếu bạn nhìn kỹ vào rễ của chúng bạn sẽ thấy rằng các ngọn rễ cây giống như sợi thơ. Ta gọi chúng là rễ con, chúng hút nước, các loại chất khoáng rồi đưa những chất này lên thân cây.

Lá có những lỗ thông chứa đầy không khí và nó cũng có một chất màu xanh gọi là chất diệp lục. Chất này có chức năng như một chất xúc tác, nó lấy cacbon từ đioxýt cacbon và lấy hydro từ nơi có trong lá cây để tạo ra cacbon hydrat (các loại đường). Trong quá trình này, nước và oxy được thải ra do lá cây bài tiết.

Từ những chất cácbon hydrat này, thực vật có thể tạo ra những chất được dùng làm thực phẩm. Những chất này bao gồm prôtêin , nước trái cây, dầu, v.v...

Nước mà thực vật lấy được trong quá trình quang hợp có chứa loại khoáng chất cần thiết trong việc nuôi dưỡng cây cối, chủ yếu là những hợp chất của : nitơ, sunfua, phốtpho, natri, canxi, manhê, chất sắt, v.v...

 

[tulip6193]

Vỏ cây được hình thành như thế nào?
​

Vỏ cây là phần bọc ngoài để che chở thân cây, cành cây và rễ cây.

Vỏ cây gồm có ba lớp. Phần ngoài cùng gọi là chu bì, là phần các tế bào cây bị chết. Phần này thì dầy, nó bảo vệ cây chống lại thời tiết, côn trùng và các loại bệnh tật. Phần giữa là phần các tế bào không còn phát triển được nữa. Phần trong cùng là phần đem thức ăn có trong lá cây xuống tới rễ.

Khi lớp cây được hình thành trong chồi cây thì một lớp tế bào gần phía ngoài vỏ cây bắt đầu phân chia và tạo ra những lớp tế bào già, những lớp tế bào này mau chóng trở nên dầy đi cùng với một chất không thấm nước. Những lớp tế bào này chết đi tạo ra vỏ cây.

 

[tulip6193]

Tại sao động vật không thể nói được như chúng ta ?
​

Trong những câu chuyện cổ tích, người ta kể rằng động vật có thể nói chuyện như con người. Điều đó là do óc tưởng tượng của con người mà thôi. Trong tất cả các sinh vật, chỉ có con người mới có thể thông tin, truyền đạt với nhau bằng lời nói. Đó là do sự phát triển ở mức độ cao trong não bộ của chúng ta. Bởi vì não bọ của động vật phát triển ở mức độ thấp không thể sáng tạo ra một ngôn ngữ để truyền đạt cảm xúc của chúng được.

Động vật cũng có cảm xúc vui, buồn, sợ hãi, yêu thương, v.v... như con người. Vì chúng không có khả năng diễn đạt cảm xúc của chúng bằng lời nói được, nên chúng diễn đạt bằng các cử chỉ, dáng bộ hoặc những âm thanh. Chẳng hạn như khi bạn thấy một con mèo đi đến gần một đàn chim thì tất cả những con chim trong đàn sẽ kêu chiêm chiếp lên để diễn tả nỗi lo sợ của chúng. Tương tự, một con chó thể hiện sự giận dữ của nó bằng cách sủa lên và khi vui mừng thì nó vẫy đuôi. Con khỉ khi giận dữ thì nó kêu khẹt khẹt.

Đó là những biểu hiện cảm xúc của động vật.

 

[tulip6193]

Tại sao lưỡi cho ta biết được mùi vị ?
​

Con người có 5 giác quan :khứu giác, thị giác, thính giác, vị giác và cảm giác. Lưỡi thuộc vị giác, cho ta biết được mùi vị của thức ăn hoặc thức uống.

Lưỡi nằm bên trong miệng và là một phần cơ quan trọng của cơ thể. Mặt trên của lưỡi có những hạt sần nhám, những hạt này gọi là gai lưỡi. Gai lưỡi gồm những hạt "núm" vị giác. Cuống lưỡi có những thớ tế bào giống như sợi tóc. Ở chóp lưỡi có những thớ tề bào thần kinh. Những thớ này nối với dây thần kinh vị giác.
Có bốn vị chính :ngọt, mặn, chua và đắng cay.

Tất cả các vị khác là sự kết hợp của các vị được kể ở trên .Bốn vị chính này được cảm nhận theo những phần khác nhau của lưỡi. Chẳng hạn, vị mặn và vị ngọt được cảm nhận ở đầu lưỡi, vị chua được cảm nhận ở hai bên cạnh lưỡi và vị đắng được cảm nhận ở phần cuối lưỡi. Lưỡi cũng nhạy cảm với các chất kích thích như tiêu chẳng hạn.

Vị của thức ăn chỉ được cảm nhận khi nó ở dạng lỏng. Khi ta nhai, một phần thức ăn trộn vào trong nước bọt làm kích hoạt những gai vị giác, các thớ tế bào thần kinh truyền tín hiệu vị giác tới trung tâm vị giác trong não bộ. Ngoài lưỡi ra, mũi của chúng ta cũng có thể ngửi được mùi thức ăn. Ngửi là một phần của vị giác.

Khi chất lỏng được đưa vào miệng, thì lưỡi nếm thông qua các "dây thần kinh mùi vị". Tín hiệu mùi vị này được truyền lên não và ta cảm nhận được vị của thức ăn này. Chúng ta không cảm nhận được mùi vị một cách chính xác khi bị cảm, sốt hoặc bị táo bón (chứng khó tiêu hoá). Bởi vì những hạt gai vị giác lúc đó bị phủ bởi những chất đục và không được kích hoạt lên. Nhiệt độ của cơ thể hoặc thậm chí độ nóng của thức ăn cũng không kích hoạt những hạt gai vị giác.

Như vậy, khi đau yếu, chúng ta không cảm thấy muốn ăn. Số lượng các hạt "gai" vị giác ở trên lưỡi của một người trưởng thành có khoảng chừng 5000 hạt, lưỡi của trẻ con thì ít hơn rất nhiều. Khi chúng ta già đi, những hạt này sẽ mất đi khả năng của chúng và số lượng các hạt này sẽ giảm đi. Người ở lứa tuổi 70, số lượng hạt này chỉ còn 40 hạt. Giống như tế bào da của chúng ta, nó thường xuyên được thay thế. Cứ mỗi 10 ngày, những hạt gai vị giác sẽ được thay thế.

 

[tulip6193]

Tại sao phụ nữ không có râu?
​

Tất cả các động vật có vú đều có lông trên cơ thể và con người cũng vậy. Một vài động vật có lông phủ khắp cơ thể, nhưng trên cơ thể của con người, lông chỉ mọc ở một số nơi.

Lông, tóc trên cơ thể của chúng ta làm giữ ấm cho thân người và bảo vệ lớp da. Lông mày, lông mi, lông tai, lông mũi có nhiệm vụ không để bụi bặm lọt vào.

Vấn đề đang bàn là tại sao phụ nữ không có râu trong khi đàn ông lại có ? Khi mới sinh ra, con người chỉ có lớp lông tơ trên cơ thể. Khi lớn lên, lông (tóc) trở nên cứng hơn, nam nữ đến tuổi dậy thì ở lứa tuổi từ 11 đến 13 thì những tuyến sinh dục phát triển nhanh. Ở cơ thể người nam, tinh hoàn và những tuyến sinh dục khác tại ra các hoócmon này là định hình những đặc điểm của phái nam ; chẳng hạn như mọc râu, mọc lông ngực, mọc lông ở bộ phận sinh dục và giọng nói ồ ồ khàn khàn ở lứa tuổi dậy thì. Ở cơ thể người nữ, buồng trứng và những tuyến sinh dục khác tạo ra các hoocmốn được gọi là "hoocmốn nữ".

Chức năng của các hoocmôn nữ là định hình những đặc điểm của phái nữ. Chẳng hạn như sự thay đổi về kích cỡ của vú, mọc lông ở bộ phận sinh dục và hình thành chu kỳ kinh nguyệt. Những hoocmôn này tạo ra những thay đổi khác nhau trong cơ thể của người nam và người nữ. Chẳng hạn cơ thể của người nữ trở nên mềm mại và dịu dàng. Trái lại, cơ thể của con người nam trở nên rắn chắc hơn. Có một nhóm hoocmôn đặc biệt, được gọi là "hoocmôn giúp thụ thai".

Về việc phụ nữ không có râu là do thiếu "hoocmôn nam".

 

[tulip6193]

Bệnh mất trí nhớ là gì?
​

Một vài người bị mất trí nhớ sau một tai nạn hoặc sau khi nghe một tin khủng khiếp, họ quên quá khứ và không nhận ra thân nhân hoặc bạn bè. Thậm chí có những người quên cả tên của mình.

Bệnh mất trí nhớ do nhiều yếu tố gây ra, chẳng hạn như sự đau đớn tuyệt vọng, chấn động thần kinh, các phản ứng thuốc, giải phẫu não, tuổi già, hậu quả của việc uống rượu v.v... Dù cho nguyên nhân nào gây ra chứng mất trí nhớ đi nữa, thì hậu quả của nó trong não đều giống nhau . Ký ức là một hệ thống gồm ba phần :

- Phần lưu trữ thông tin thuộc giác quan (thông tin được lưu trữ trong não khoảng 3/10 giây).

- Phần lưu trữ ký ức ngắn hạn (có thể lưu trữ thông tin được trong một thời gian ngắn).

- Phần lưu trữ ký ức dài hạn (có thể lưu trữ thông tin trong nhiều năm).

Khi bị mất trí nhớ, người đó quên hết các sự kiện. Chứng mất trí nhớ có thể kéo dài nhiều tuần, nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Có những người mất trí nhớ cả đời.

Khi trí nhớ được phục hồi , người đó có thể nhớ được những chuyện trong quá khứ nhưng lại quên những chuyện trong thời gian bị mất trí nhớ. Mặc dù trí nhớ được phục hồi, khả năng của người đó cũng bị giảm đi.

 

[tulip6193]

Người ta có thể tồn tại được bao lâu nếu không có thực phẩm ăn ?
​

Giống như không khí và nước, thực phẩm cũng tối cần thiết cho tất cả các sinh vật. Tất cả đều cần thức ăn để tồn tại, thậm chí cây cỏ không thể sống lâu được nếu không có thức ăn. Mỗi người hằng ngày cần phải có một lượng thức ăn, tuỳ theo tầm vóc, trọng lượng và mức hoạt động. Hầu hết chúng ta đều cảm thấy bị xáo trộn nếu chúng ta bỏ không ăn một bữa và nếu ta thử không ăn trong 12 tiếng đồng hồ, ta sẽ thấy rất khó chịu.

Thức ăn cho ta năng lượng để làm việc. Nó làm cho các tế bào và các mô bị thương tổn được lành lại. Thực phẩm rất cần trong việc phát triển cơ thể.

Ta có thể tồn tại được bao lâu nếu không có thực phẩm để ăn ? Có một số loài thú có thể trữ thức ăn trong cơ thể của chúng. Các động vật thuộc loài máu nóng tiêu thụ thức ăn trữ trong người của chúng một cách mau lẹ. Một con chó có thể tồn tại được 20 ngày nếu không có thức ăn. Con rệp có thể tồn tại được một năm mà không có thức ăn.

Con người không thể trữ thức ăn trong dạ dày được. Nếu không ăn một bữa, ta sẽ cảm thấy yếu mệt. Cần phải có thức ăn để lưu chuyển máu huyết. Tất cả các thành phần của máu đều lấy từ thức ăn. Khi máu thiếu những chất dinh dưỡng, sẽ có một "tín hiệu" thông qua đường máu, tới trung tâm bộ não và chúng ta sẽ cảm thấy đói, muốn ăn.

Có những người tồn tại rất lâu mà không có thức ăn. Chẳng hạn như Angus Warvien, người Scotland có thể tồn tại được 382 ngày mà không ăn gì cả (từ tháng sáu 1965 đến tháng bảy 1966). Trong thời gian này, ông ta chỉ uống cà phê, trà nước lạnh và nước sôđa. Một phụ nữ Nam Phi có thể tồn tại được 102 ngày, chỉ sống nhờ nước lã và nước sôđa. Stefan Taylor người New Zealand tồn tại được 40 ngày (năm 1970), mỗi ngày chỉ uống một cốc nước. Những người như thế này có một khả năng chịu đựng thật là đặc biệt. Người bình thường , nói chung, có thể tồn tại được một tuần mà không ăn gì cả.

 

[tulip6193]

Điều gì xảy ra cho cơ thể khi chúng ta ngủ ?
​

Ngủ là một nhu cầu của cơ thể. Giấc ngủ chiếm khoảng một phần ba cuộc đời. Sau một ngày làm việc mệt nhọc, não và cơ thể của chúng ta đều mệt mỏi. Giấc ngủ phục hồi năng lượng cho cơ thể và làm cho các cơ, các mô hết bị mệt mỏi.

Bạn có biết điều gì xảy ra cho cơ thể khi chúng ta ngủ không?

Có một khu vực rất phức tạp trong não bộ được gọi là "trung tâm ngủ" . Các ion canxi có trong máu kiểm soát trung tâm này.

Qua thí nghiệm cho biết khi bắt đầu ngủ thì lượng canxi được đưa thẳng vào "trung tâm ngủ".

Trong lúc đầu ngủ, "trung tâm" này làm 2 việc.

Trước tiên, nó làm cho bộ não không hoạt động và làm cho ta không có ý thức được. Kế đến, nó ngăn chặn tất cả các dây thần kinh ở não để các cơ quan nội tạng rơi vào trạng thái ngủ.

Trong khi ngủ, cơ thể của chúng ta cũng cử động. Một người trung bình cử động người từ 20 đến 40 lần trong một đêm ngủ, máu vẫn tuần hoàn, nhịp tim đánh chậm hơn một chút, hệ tiêu hoá vẫn làm việc bình thường, gan và thận cũng vậy. Nhiệt độ của cơ thể trong lúc ngru giảm đi khoảng 10 độ C và các tế bào của cơ thể loại ra các chất thải tích luỹ ở ban ngày.

Một người khoẻ mạnh nên ngủ bao nhiêu tiếng đồng hồ một ngày ? Số giờ ngủ tuỳ theo từng người. Một người trưởng thành trung bình ngủ khoảng 7 đến 9 tiếng đồng hồ mỗi ngày. Những người ở lứa tuổi 15 ngủ khoảng 10 tiếng đồng hồ mỗi ngày. Nếu đúng giờ là đi ngủ thì đó là một thói quen tốt.

 

[tulip6193]

Người Ai Cập mới là tác giả của hệ số đếm
​

Một nghiên cứu mới cho thấy người Hy Lạp đã mượn hệ thống chữ số của người Ai Cập, chứ không đích thân phát triển nó như nhiều người vẫn nghĩ trước đây. Hệ thống này là sự lựa chọn của nhà vật lý học Archimedes, triết gia Aristotle, nhà toán học Euclid, cùng nhiều thiên tài khác.

Một cuộc phân tích do tiến sĩ Stephen Chrisomalis tại Đại học McGill ở Montreal, Canada, đã tìm thấy sự tương đồng một cách kỳ lạ giữa chữ số Hy Lạp và con số thông dụng của Ai Cập, sử dụng từ cuối thế kỷ 8 trước Công nguyên cho đến năm 450 sau Công nguyên.

Cả 2 hệ thống đều có 9 ký hiệu cơ bản diễn đạt từ 1 đến 9. Cả hai đều thiếu biểu tượng số không. Tiến sĩ Chrisomalis cho rằng đợt bùng phát giao thương giữa Hy Lạp và Ai Cập sau năm 600 trước Công nguyên đã dẫn đến việc người Hy Lạp mượn hệ số đếm của Ai Cập.

Giáo sư David Joyce, nhà toán học tại Đại học Clark ở Worcester, Mỹ, phát biểu: "Người Ai Cập ban đầu sử dụng chữ số thầy tu, sau đó là chữ số thông dụng, mà ở đó các ký hiệu bội số trông giống như các ký hiệu đơn. Thay vì 7 nét dọc, một dạng nét cong đã được sử dụng. Đó là nét tương đồng cũng được sử dụng trong chữ số Hy Lạp".

Theo quan niệm trước đây, hệ số đếm được người Hy Lạp phát triển ở đông Tiểu Á, Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay. Vào khoảng năm 475 - 325 trước Công nguyên, hệ thống chữ số này không được ưa chuộng bằng số acrophonic. Nhưng từ thế kỷ 4 trước Công nguyên trở đi, chữ số lại được ưa chuộng trong thế giới nói tiếng Hy Lạp. Nó được sử dụng cho đến khi đế quốc Byzantine sụp đổ vào thế kỷ 15.

 

[tulip6193]

Tiếng vịt kêu có vang hay không?
​

Một nghiên cứu mới tại Anh đã bác bỏ quan điểm bấy lâu nay rằng tiếng kêu của vịt không vang dội. Cô vịt Daisy đã trở thành nhân vật chính trong cuộc nghiên cứu do chuyên gia âm học Trevor Cox tại Đại học Salford, Anh, thực hiện.

Trevor Cox đã thử nghiệm bằng cách thu lại tiếng "quack" của Daisy trong một căn phòng đặc biệt, có bề mặt không làm dội lại âm thanh. Tiếp đến, Daisy được chuyển đến một căn phòng làm dội âm, giống như trong nhà thờ. Những dữ liệu thu được sau đó được dùng để mô phỏng tiếng kêu của vịt trong các môi trường khác nhau, như trước một vách núi.

Kết quả cho thấy tiếng vịt quack thực sự có âm vang, như mọi âm thanh khác, nhưng có thể là không dễ chú ý.

"Tiếng quack của vịt thường nhỏ, vì vậy âm thanh phản hồi lại có cường độ thấp, dẫn đến không nghe thấy được", Cox giải thích. "Ngoài ra, tiếng quack cũng có xu hướng giảm dần do vậy khó có thể nhận thấy sự khác biệt giữa tiếng kêu thực sự và tiếng vang. Điều đó thực sự đúng nếu bạn chưa từng nghe nó như thế nào khi không có phản âm".

Cox cho biết vịt thường sống ở những vùng nước thoáng rộng và không bị vây quanh bởi các vách gây dội âm, do vậy dẫn đến giả thuyết rằng tiếng vịt kêu không âm vang. Nghiên cứu đã được trình bày trong một cuộc họp của Hiệp hội Khoa học Anh ở Đại học Salford.

 

[tulip6193]

Con người bắt đầu ăn thịt cách đây 2,5 triệu năm
​

Một cuộc phân tích trên hoá thạch răng của nhóm người cổ đại nhất cho thấy, con người đã thay đổi thực đơn từ thực vật sang thịt vào khoảng 2,5 triệu năm trước đây - thời kỳ bình minh của người Homo.

Vào năm 1999, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những dấu vết cắn trên xương động vật có niên đại khoảng 2,5 triệu. Nhưng không ai chắc chắn rằng chúng là do vết răng của người gây ra, bởi chưa tìm thấy nhóm nào có bộ răng thích hợp. Một phân tích mới đây do Peter Ungar tại Đại học Arkansas (Mỹ) thực hiện cho thấy, những thành viên Homo đầu tiên đã có bộ răng sắc hơn tổ tiên kề trước đó, Australopithecus afarensis - nhóm sinh ra bộ hoá thạch Lucy nổi tiếng.

Để ăn được thịt cần có bộ răng phù hợp với khả năng cắn xé hơn là nhai. Khả năng cắn được quyết định bởi mặt dốc của đỉnh răng. "Mặt càng dốc thì sẽ xử lý được những thức ăn dai hơn", Ungar nói. Ông đã tìm thấy đường mũi răng trên xương của Homo dốc hơn của A. afarensis (nhóm này ăn thức ăn dai như lá và thân cây nhưng lại không ăn thịt).

Nhưng đỉnh răng của A. afarensis không chỉ nông hơn nhóm Homo, mà còn nông hơn cả tinh tinh, những con này hầu hết ăn thức ăn mềm như hoa quả chín. Điều này cho thấy nhóm Homo có răng thích nghi với thức ăn dai hơn A. afarensis hoặc tinh tinh. "Rõ ràng là người Homo đầu tiên đã biết ăn thịt", nhà nhân chủng học Richard Wrangham tại Đại học Harvard, Mỹ, phát biểu.

Ungar đã sử dụng thiết bị laser để chụp từng chiếc răng và lập bản đồ bề mặt. Ông đã phải tìm cách so sánh những chiếc răng bị mòn, bởi hoá thạch răng chưa mòn thì vô cùng hiếm.

 

[tulip6193]

Tại sao chúng ta nổi da gà?
​

Hãy thử tưởng tượng trong một ngày hè nóng bức bạn đi bơi. Nước trong bể thật ấm nhưng gió thổi bên ngoài lại mạnh, bạn bước lên khỏi mặt nước và bỗng thấy rùng mình, rồi tự nhiên... "nổi da gà". Tại sao vậy?

Sau đó bạn thay đồ, vào trong phòng để sưởi ấm. Bạn uống một tách trà nóng, chui vào chăn và bật đài lên. Bạn chợt nhận ra giai điệu quen thuộc từ xa xưa, bài hát mà bà ngoại vẫn ru khi bạn còn nhỏ. Một lần nữa bạn lại thấy lạnh sống lưng và... "nổi da gà".

Tại sao những sự kiện dường như không liên quan tới nhau lại gây ra cùng một phản ứng cơ thể như vậy? Câu trả lời chính là ở cảm xúc sinh lý.

Nổi da gà là một hiện tượng sinh lý kế thừa từ tổ tiên của chúng ta - rất có ích cho họ nhưng lại không giúp đỡ chúng ta là bao nhiêu. Nó là những nốt tí hon nổi lên trên da trông giống như da gà sau khi bị nhổ lông. Những nốt này xuất phát từ sự co cơ dính liền với mỗi sợi lông. Mỗi cơ co lại tạo ra một chỗ lún nông trên bề mặt da, do vậy mà khiến vùng xung quanh trồi lên. Sự co cơ cũng khiến cho sợi lông dựng đứng khi cơ thể cảm thấy lạnh. Ở những động vật có bộ lông dày, lông dựng lên sẽ mở rộng khoảng không khí giữ nhiệt bao quanh cơ thể, giúp cơ thể chịu lạnh tốt hơn. Ở con người, phản ứng này không có tác dụng bởi chúng ta không còn nhiều lông, nhưng hiện tượng nổi da gà vẫn tồn tại.

Ngoài những lúc bị lạnh, động vật còn xù lông lên khi chúng cảm thấy bị đe dọa, như mèo bị chó tấn công. Lông dựng cùng với động tác uốn cong mình về phía sau sẽ khiến con mèo to ra, tạo uy thế với đối phương. Con người thường nổi da gà khi trải qua các tình huống xúc động, như tiến vào nhà thờ trong ngày cưới, đứng trên bục nhận phần thưởng và nghe quốc ca, hoặc đơn giản chỉ là lúc xem phim kinh dị. Mọi người cũng dễ nổi da gà khi hồi tưởng những sự kiện có ý nghĩa, như nghe lại một bản nhạc đã từng nhảy với người yêu nhiều năm trước đây.

Nguyên nhân của mọi phản ứng này chính là cơ thể đã phóng ra một cách vô thức hormone adrenaline. Hormone này không những gây ra sự co cơ trên da mà còn ảnh hưởng tới phản ứng của cơ thể. Ở động vật, hormone này tiết ra khi chúng bị lạnh hoặc gặp trường hợp nguy cấp, giúp chúng sẵn sàng phản ứng như đánh trả hay rút chạy. Ở con người, adrenaline thường phóng ra khi chúng ta bị lạnh hoặc lo sợ, cả khi bị stress hoặc có cảm xúc mạnh, như giận dữ hoặc phấn khích. Những dấu hiệu khác của adrenaline còn bao gồm chảy nước mắt, ra mồ hôi, chân tay run rẩy, huyết áp tăng, tim đập mạnh và sôi bụng.

 

[tulip6193]

Điều gì làm cho người ta bị bất tỉnh?
​

Ta thường thấy người ta bị bất tỉnh sau khi nghe một tin buồn hoặc sợ hãi bất chợt. Cơ thể người đó ướt đẫm mồ hôi và lạnh toát. Mặt tái xanh đi, trông nhău mất hồn. Sự bất tỉnh không chỉ do một cái tin sửng sốt hoặc chấn động, mà còn do các yếu tố khác. Người bị bất tỉnh, có thể là do ở trong một căn phòng ngột ngạt, không có thông gió, hoặc do bị đói, mệt lả, đau đớn quá mức hoặc lượng gluco trong tim đột ngột giảm.

Trước tiên, ta nên tìm hiểu tình trạng tỉnh táo là gì? Ở tình trạng bình thường thì máu lưu thông điều hoà trong não, nghĩa là não nhận một lượng máu vừa đủ. Nếu có một sự cản trở việc cung cấp máu cho não bộ thì sẽ gây ra sự rối loạn trong não và làm cho người ta bị bất tỉnh.

Tình trạng bất tỉnh có thể khắc phục được bằng một số biện pháp. Nếu người đó cảm thấy sắp bị xỉu thì nên nằm xuống ngay lập tức, nếu không làm được, người đó nên cong người lại và cúi đầu vào giữa hai đầu gối. Điều này cung cấp lượng máu đầy đủ tới não kịp thời.

Nếu một người đã bị bất tỉnh, ta nên đặt người đó nằm xuống và nới lỏng quần áo của người đó ra để người đó được dễ thở hơn. Đầu của người đó nên để thấp hơn một chút so với thân người. Việc này sẽ tăng cường việc cấp máu cho não. Khi người đó tỉnh lại, nên cho uống một tách trà hoặc tách cà phê.

 

[tulip6193]

Tại sao lại có những người lùn ?
​

Bạn có biết tại sao có những người thấp dưới mức bình thường không?

Sự phát triển về chiều cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tính di truyền đóng một vai trò quan trọng về chiều cao. Cha mẹ cao thì sinh con cao, trái lại cha mẹ lùn thì sinh con lùn. Ở Châu Phi, tại một vài bộ lạc như Watusi hoặc Masai, có những người cao khoảng 200cm. Trong khi đó, ở bộ lạc Pygmy có những người chỉ cao khoảng 130cm.

Bệnh tật cũng là một nguyên nhân gây ra bệnh lùn. Có những trường hợp những người lùn nhưng đầu và thân người thì có kích cỡ bình thường và chân tay lại ngắn. Điều này do bệnh sụn gây ra. Một thân người phát triển chiều cao từ thuở thơ ấu đến thời thanh thiếu niên bởi vì sụn chuyển thành xương cứng. Bệnh sụn làm cho tay chân không phát triển tới kích cỡ bình thường được.

Bệnh lùn thường do thiếu các hoocmốn ở tuyến yên. Tuyến yên ít phát triển trong thời thơ ấu làm cho cơ thể không phát triển bình thường. Loại bệnh lùn này có thể được chữa trị bằng cách tiêm hoocmôn. Phát triển quá mạnh hoặc quá yếu là cũng do một vài rối loạn ở tuyến yên, tuyến thượng thận, tuyến giáp trạng và các tuyến tính dục của nam nữ. Việc gây ra chậm phát triển cũng có thể là do thiếu dinh dưỡng và sự hấp thụ các sinh tố (vitamin). Có một người lùn tên là Jeffery Hudson, cao 45cm, đã từng làm đại uý ngành thiết giáp của quân đội Anh quốc. Ông ta sống từ năm 1619 và mất năm 1692.

 

[tulip6193]

Tại sao người ta phải già đi ?
​

Ai trên đời cũng muốn sống lâu và không bị già đi. Nhưng ước muốn này không bao giờ thực hiện được.

Khi một đứa bé được sinh ra đời, tất cả các bộ phận của cơ thể đều nhỏ. Tất cả các tiến trình sinh học tiếp tục phát triển với một tốc độ nhanh. Khi lớn lên, các thay đổi về sinh học xảy ra trong cơ thể. Những thay đổi này không thể ngăn chặn được. Tuổi già là kết quả của những thay đổi sinh học này.

Càng lớn tuổi, những tiến trình về sinh học chậm dần, sức khoẻ và tính nhạy cảm của người đó cũng giảm đi. Điều này là do mức sản sinh chất protein trong cơ thể giảm. Những thay đổi trong các chất enzym (chất lên men) cũng là nguyên nhân chính gây ra tiến trình lão hoá. Các hoạt động về thể chất bị giảm đi, người đó bắt đầu giảm cân, tóc bạc dần và mắt yếu đi, đó là những dấu hiệu của tuổi già.

Ở tuổi già, các thay đổi xảy ra trong tất cả các tế bào mô của cơ thể. Các tế bào của thận, gan và mật bị yếu đi. Các mạch máu trở nên yếu đi, do đó chúng không thể chuyển máu và các dưỡng chất tới các bộ phận của cơ thể một cách đầy đủ được. Kết quả là quá trình lão hoá tăng nhanh. Khi tuổi già càng tăng thì mắt t,tai, da, răng và hệ tiêu hoá đều yếu đi. Máu không tuần hoàn đều.

Mức độ lão hoá có thể khác nhau ,tuỳ theo từng người, nhưng tuổi già thì không chừa một ai. Tuy vậy, nếu ta ăn uống tốt, sống ở môi trường trong lành và tập thể dục thường xuyên, để đầu óc thoải mái, thì tiến trình lão hoá sẽ chậm đi.

 

[tulip6193]

Tại sao người ta bị hói đầu ?
​

Có nhiều giả thuyết về chứng hói đầu. Một vài người cho rằng hói đầu là một biểu hiện của tuổi già, những người khác cho rằng đó là biểu hiện của những người thông minh. Dù gì đi nữa chứng hói đầu cũng là sự mất tóc đi và nét quyến rũ tự nhiên không còn nữa.

Chứng hói đầu chủ yếu gồm hai loại: hói vĩnh viễn và hói tạm thời.

Di truyền, tuổi già và sự sản sinh hoocmôn tính dục nam là ba yếu tố chính gây ra chứng hói đầu vĩnh viễn. Các nguyên nhân khác của chứng hói đầu vĩnh viễn là những căn bệnh da gây ra sẹo, các thương tích, thiếu tóc bẩm sinh và chấn thương nghiêm trọng ở các vùng phát triển tóc do các hoá chất gây ra.

Chứng hói đầu tạm thời có thể là do bị sốt nặng, thương hàn, lao phổi v.v... khi bị mắc những căn bệnh này, tóc bắt đầu rụng đi. Chứng hói đầu do các căn bệnh gây ra có thể trị được bằng cách ăn uống tẩm bổ và dùng thuốc bổ.

Ngoài ra, có một vài nguyên nhân khác gây ra chứng hói đầu tạm thời, đó là : tia X, việc ăn uống và sử dụng thuốc, suy dinh dưỡng, bệnh ngoài da, và sự rối loạn các tuyến nội tiết.

Việc chăm sóc tóc tốt và ăn uống quân bình có thể khống chế được chứng hói đầu một phần nào. Chưa có liều thuốc hoặc cách chữa bệnh nào trị được chứng hói đầu cả.

 

[tulip6193]

Tại sao chúng ta bị sốt ?
​

Thân nhiệt trung bình của chúng ta là 37 độ C. Bệnh sốt là một tình trạng mà thân nhiệt lên cao hơn mức độ này. Lượng nhiệt do các phản ứng hoá học trong cơ thể tạo ra và được kiểm soát bởi não bộ và da. Nếu không có bệnh hoặc không bị rối loạn chức năng trong cơ thể thì thân nhiệt vẫn giữ ở mức 37 độ C. Khi các vi khuẩn của con bệnh tấn công cơ thể, các chất gây sốt được tạo ra trong tế bào cơ thể. Cho nên, "các trung tâm kiểm soát thân nhiệt" bị ảnh hưởng, dẫn tới thân nhiệt tăng cao. Sự tăng thân nhiệt được gọi là "sốt". Những dấu hiệu đầu tiên của sốt là ớn lạnh, không muốn ăn và cảm thấy yếu người.

Sốt là một cách thức của cơ thể chống lại các vi khuẩn của con bệnh. Trong lúc sốt, một vài bộ phận của cơ thể bắt đầu làm việc nhanh lên và một vài quy trình thuộc sinh lý cũng nhanh hơn. Mức độ sản sinh ra các hoocmôn, enzym và tế bào máu tăng nhanh một cách đáng kể. Những chất này bắt đầu kháng lại các vi khuẩn. Đồng thời, hệ tuần hoàn máu và hệ hô hấp tăng nhanh lên. Hai quy trình này làm cho cơ thể đánh bật các vi khuẩn bệnh. Sốt thường là triệu chứng nhiễm trùng nặng.

Có nhiều loại sốt khác nhau, chẳng hạn như : bệnh sốt rét, sốt thương hàn...

Nếu để bị sốt lâu thì không tốt. Trong lúc bị sốt, những phần bên trong cơ thể nóng lên và cơ thể thiếu nước gây ra sự co rút của các mao quản máu và đường tiểu. Protein tích luỹ trong cơ thể bị hao hụt. Não bị rối loạn bởi nhiệt độ tăng cao.

Mặc dù sốt là một hoạt động thuộc sinh lý nhằm để chống lại con bệnh nhưng khi bị sốt ta nên đi khám bác sĩ.