BNN
Hỏa Sơn
'Đến nay, thành phố Đà Nẵng đã cấp giấy chứng chận quyền sử dụng đất cho khoảng 90% số hộ trên địa bàn thành phố, trong đó, riêng với đất đô thị đạt trên 95% và là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước trong công tác này' - Ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường thành phố cho biết tại Hội nghị Tổng kết thi hành Luật Đất đai năm 2003 được tổ chức tại Đà Nẵng vào ngày 10/2010. Thành phố Đà Nẵng là địa phương đầu tiên của cả nước được Ban Chỉ đạo Trung ương về Tổng kết thi hành Luật Đất đai và sửa đổi Luật Đất đai năm 2003 chọn tổ chức điểm, trước khi tổ chức tổng kết toàn quốc.
Sau hơn 6 năm thi hành Luật Đất đai, công tác quản lý Nhà nước về đất đai đã đạt được những kết quả khả quan, tình hình quản lý, sử dụng đất trên địa bàn thành phố từng bước đi vào nề nếp, ổn định. Đặc biệt, với sự năng động, sáng tạo, Đà Nẵng đã tạo ra bước đột phát trong công tác khai thác sử dụng nguồn lực đất đai ngày càng hiệu quả, đáp ứng nhu cầu sử dụng đất để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội.
Từ năm 1997 đến nay, thành phố đã triển khai hơn 1.300 dự án với tổng diện tích hơn 17.000ha, 85.000 hộ dân nằm trong vùng ảnh hưởng phải di dời, giải toả. Để làm được điều này, Đà Nẵng xác định việc thu hồi, giao đất, cho thuê đất và đền bù giải toả là công việc chung của cả hệ thống chính trị, tổ chức Đảng tập trung lãnh đạo, chính quyền tích cực triển khai, các đoàn thể phải nắm bắt kịp thời các chủ trương, chính sách và tích cực vận động nhân dân thực hiện. Bên cạnh đó, ngoài các chính sách chung Nhà nước đã quy định về các chính sách liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thành phố Đà Nẵng cũng đã có những vận dụng cụ thể, linh hoạt để phù hợp với tình hình thực tế, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân trên cơ sở đảm bảo sự công bằng, khách quan, tạo sự đồng thuận, đồng lòng trong nhân dân về một chủ trương lớn của thành phố. Chính vì thế, công tác giải phóng mặt bằng của thành phố rất thuận lợi, tình trạng khiếu kiện phức tạp về đất đai giảm đáng kể.
Với những chính sách phù hợp với yêu cầu thực tiễn và không ngừng cải cách trong thủ tục hành chính trong việc giao đất, cho thuê và thu hồi đất, thành phố đã chủ động được trong việc quản lý thị trường bất động sản, tạo nguồn thu ngân sách để đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng khu dân cư mới, khuyến khích sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, tạo môi trường thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến với Đà Nẵng. Tính từ 1997 đến nay, Đà Nẵng đã thu được từ việc khai thác quỹ đất là hơn 20.000 tỷ đồng, dự kiến năm 2010 là 3.800 tỷ đồng, ghi nợ tiền sử dụng đất khoảng 6.845 tỷ đồng. Một số chính sách điều tiết giá trị gia tăng từ đất được thành phố làm tốt và nhiều địa phương khác đã đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm như quy định về thu hồi đất làm đường giao thông kèm theo thu hồi đất hai ven đường để tổ chức bán đấu giá lấy tiền cho ngân sách để làm đường, quy định về chủ trương “nhà nước và nhân dân cùng làm” khi thực hiện chỉnh trang đô thị (không bồi thường về đất đối với những hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi một phần đất để làm đường do sẽ được lợi từ việc nhà nước đầu tư đường, hạ tầng).
Công tác quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người dân được thực hiện chặt chẽ thông qua việc Đà Nẵng cơ bản hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm về luật đất đai được tiến hành thường xuyên. Với hơn 170 cuộc thanh tra, kiểm tra, thành phố đã thu hồi 82.600m2 đất đã giao cho các doanh nghiệp nhưng chậm trễ thi công kéo dài. Công tác tiếp nhận, thụ lý và giải quyết các vụ việc tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai được Thành uỷ, UBND thành phố quan tâm chỉ đạo sâu sát, đặc biệt, thành phố yêu cầu phải thực hiện công tác hoà giải bắt buộc tại UBND các xã, phường nhằm giải quyết nhanh, dứt điểm, tỷ tỷ lệ đơn thư được giải quyết từ 97% trở lên.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Luật Đất đai, Đà Nẵng cũng đã gặp một số vấn đề tồn tại do một số điều Luật chưa phù hợp với tình hình thực tế, gây khó khăn, lúng túng cho địa phương, như việc quy định nhà đầu tư tự thoả thuận với người sử dụng đất dẫn đến tình trạng không công bằng, đồng bộ trong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư giữa các dự án trong cùng một khu vực; thời gian quy định việc thu hồi đất đối với các nhà đầu tư chậm trễ triển khai là quá lâu, tạo điều kiện cho tình trạng đầu cơ, trục lợi từ giao đất, cho thuê đất lòng vòng; các biểu, mẫu xây dựng, lập hồ sơ địa chính bị thay đổi liên tục, không thể cập nhật kịp thời, gây khó khăn trong việc quản lý, sử dụng; việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có kèm theo trang bổ sung rất dễ bị mất hoặc người sử dụng đất cố tình bỏ trang bổ sung này nếu thấy nội dung bất lợi nhưng chưa có quy định để xử lý; nguyên tắc xác định giá đất phải sát với giá đất chuyển nhượng còn quá chung chung, chưa cụ thể để làm cơ sở cho địa phương thực hiện.
Ngoài một số vướng mắc nêu trên, UBND thành phố Đà Nẵng cũng đã kiến nghị với Ban Chỉ đạo Trung ương về Tổng kết thi hành Luật đất đai và sửa đổi Luật đất đai năm 2003 một số vấn đề khác như bổ sung đối tượng sử dụng đất là tổ chức liên doanh giữa doanh nghiệp trong nước và ngoài nước, bãi bỏ quy định về lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã, các quy định về giá đất cho phù hợp với tình hình thực tế, cơ chế đấu giá quyền sử dụng đất, phương pháp điều chỉnh giá đất khi có biến động lớn, bổ sung một số quy định về thời hạn sử dụng ổn định, lâu dài đối với đất vườn, ao, đất sản xuất kinh doanh…

Sau hơn 6 năm thi hành Luật Đất đai, công tác quản lý Nhà nước về đất đai đã đạt được những kết quả khả quan, tình hình quản lý, sử dụng đất trên địa bàn thành phố từng bước đi vào nề nếp, ổn định. Đặc biệt, với sự năng động, sáng tạo, Đà Nẵng đã tạo ra bước đột phát trong công tác khai thác sử dụng nguồn lực đất đai ngày càng hiệu quả, đáp ứng nhu cầu sử dụng đất để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội.
Từ năm 1997 đến nay, thành phố đã triển khai hơn 1.300 dự án với tổng diện tích hơn 17.000ha, 85.000 hộ dân nằm trong vùng ảnh hưởng phải di dời, giải toả. Để làm được điều này, Đà Nẵng xác định việc thu hồi, giao đất, cho thuê đất và đền bù giải toả là công việc chung của cả hệ thống chính trị, tổ chức Đảng tập trung lãnh đạo, chính quyền tích cực triển khai, các đoàn thể phải nắm bắt kịp thời các chủ trương, chính sách và tích cực vận động nhân dân thực hiện. Bên cạnh đó, ngoài các chính sách chung Nhà nước đã quy định về các chính sách liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thành phố Đà Nẵng cũng đã có những vận dụng cụ thể, linh hoạt để phù hợp với tình hình thực tế, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân trên cơ sở đảm bảo sự công bằng, khách quan, tạo sự đồng thuận, đồng lòng trong nhân dân về một chủ trương lớn của thành phố. Chính vì thế, công tác giải phóng mặt bằng của thành phố rất thuận lợi, tình trạng khiếu kiện phức tạp về đất đai giảm đáng kể.
Với những chính sách phù hợp với yêu cầu thực tiễn và không ngừng cải cách trong thủ tục hành chính trong việc giao đất, cho thuê và thu hồi đất, thành phố đã chủ động được trong việc quản lý thị trường bất động sản, tạo nguồn thu ngân sách để đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng khu dân cư mới, khuyến khích sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, tạo môi trường thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến với Đà Nẵng. Tính từ 1997 đến nay, Đà Nẵng đã thu được từ việc khai thác quỹ đất là hơn 20.000 tỷ đồng, dự kiến năm 2010 là 3.800 tỷ đồng, ghi nợ tiền sử dụng đất khoảng 6.845 tỷ đồng. Một số chính sách điều tiết giá trị gia tăng từ đất được thành phố làm tốt và nhiều địa phương khác đã đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm như quy định về thu hồi đất làm đường giao thông kèm theo thu hồi đất hai ven đường để tổ chức bán đấu giá lấy tiền cho ngân sách để làm đường, quy định về chủ trương “nhà nước và nhân dân cùng làm” khi thực hiện chỉnh trang đô thị (không bồi thường về đất đối với những hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi một phần đất để làm đường do sẽ được lợi từ việc nhà nước đầu tư đường, hạ tầng).
Công tác quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người dân được thực hiện chặt chẽ thông qua việc Đà Nẵng cơ bản hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm về luật đất đai được tiến hành thường xuyên. Với hơn 170 cuộc thanh tra, kiểm tra, thành phố đã thu hồi 82.600m2 đất đã giao cho các doanh nghiệp nhưng chậm trễ thi công kéo dài. Công tác tiếp nhận, thụ lý và giải quyết các vụ việc tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai được Thành uỷ, UBND thành phố quan tâm chỉ đạo sâu sát, đặc biệt, thành phố yêu cầu phải thực hiện công tác hoà giải bắt buộc tại UBND các xã, phường nhằm giải quyết nhanh, dứt điểm, tỷ tỷ lệ đơn thư được giải quyết từ 97% trở lên.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Luật Đất đai, Đà Nẵng cũng đã gặp một số vấn đề tồn tại do một số điều Luật chưa phù hợp với tình hình thực tế, gây khó khăn, lúng túng cho địa phương, như việc quy định nhà đầu tư tự thoả thuận với người sử dụng đất dẫn đến tình trạng không công bằng, đồng bộ trong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư giữa các dự án trong cùng một khu vực; thời gian quy định việc thu hồi đất đối với các nhà đầu tư chậm trễ triển khai là quá lâu, tạo điều kiện cho tình trạng đầu cơ, trục lợi từ giao đất, cho thuê đất lòng vòng; các biểu, mẫu xây dựng, lập hồ sơ địa chính bị thay đổi liên tục, không thể cập nhật kịp thời, gây khó khăn trong việc quản lý, sử dụng; việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có kèm theo trang bổ sung rất dễ bị mất hoặc người sử dụng đất cố tình bỏ trang bổ sung này nếu thấy nội dung bất lợi nhưng chưa có quy định để xử lý; nguyên tắc xác định giá đất phải sát với giá đất chuyển nhượng còn quá chung chung, chưa cụ thể để làm cơ sở cho địa phương thực hiện.
Ngoài một số vướng mắc nêu trên, UBND thành phố Đà Nẵng cũng đã kiến nghị với Ban Chỉ đạo Trung ương về Tổng kết thi hành Luật đất đai và sửa đổi Luật đất đai năm 2003 một số vấn đề khác như bổ sung đối tượng sử dụng đất là tổ chức liên doanh giữa doanh nghiệp trong nước và ngoài nước, bãi bỏ quy định về lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã, các quy định về giá đất cho phù hợp với tình hình thực tế, cơ chế đấu giá quyền sử dụng đất, phương pháp điều chỉnh giá đất khi có biến động lớn, bổ sung một số quy định về thời hạn sử dụng ổn định, lâu dài đối với đất vườn, ao, đất sản xuất kinh doanh…
(Theo UBND Tp Đà Nẵng)