BNN
Hỏa Sơn
Làm mất mỹ quan đô thị, cản trở giao thông, thiếu vệ sinh, nhếch nhác là những từ mô tả những chợ cóc hay còn gọi là chợ tự phát ở Đà Nẵng.
Dù các cấp, các ngành không ngừng tuyên truyền về nếp sống văn minh đô thị song rất nhiều người vẫn tự ý “quy hoạch” chợ trái phép bất chấp mọi quy định. Điều đáng lo là những chợ tự phát hiện nay trên thành phố không ngừng gia tăng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến những chợ nằm trong quy hoạch và sự tồn tại của chúng đang đặt ra nhiều vấn đề bức xúc.
Chợ quy hoạch… thua chợ tự phát?
Hiện nay, trên địa bàn TP Đà Nẵng đang xảy ra tình trạng một số tiểu thương nghỉ buôn bán hoặc bỏ chợ ra ngoài kinh doanh, bán hàng trái phép ở lòng lề đường. Nguyên nhân của thực trạng này một phần là do tiền thuế, tiền thuê mặt bằng… và còn một lý do nữa, đó chính là chợ tự phát.
Bất kỳ tiểu thương nào muốn buôn bán trong chợ đều phải thuê mặt bằng, hằng tháng phải nộp thuế, tiền điện nước, tiền vệ sinh… trong khi đó các chợ tự phát lại mọc lên khắp nơi, mọi chỗ và khó có cơ quan chức năng nào quản lý được, nhiều tiểu thương buôn bán lỗ phải ra ngoài tìm chỗ kinh doanh.
Một tiểu thương bán quần áo ở chợ Phú Lộc (Q. Thanh Khê) cho biết: “Trước đây, tôi bán bên ngoài rất chạy hàng, nhưng kể từ khi thành phố xây chợ rồi đưa chúng tôi vào để kinh doanh thì hàng hóa ế ẩm lắm. Người dân họ ngại vào chợ mua, một số khách hàng quen trước đây thì không biết hàng tôi nằm chỗ nào trong chợ mà tìm. Vì vậy tôi phải ra ngoài kinh doanh để có tiền trả phí mặt bằng vì sạp tôi còn hợp đồng với ban quản lý chợ”.
Khi tìm hiểu, chúng tôi được biết, chợ Phú Lộc hiện nay có 470 lô được phân cho 470 hộ kinh doanh nhưng hiện nay số lô bỏ trống chiếm đến gần một nửa. Lý giải tình trạng này, ông Lê Hữu Ga - Trưởng BQL chợ Phú Lộc nói: “Đây là khu chợ được thành phố đầu tư xây dựng cho các hộ thuộc diện tái định cư trên địa bàn TP Đà Nẵng. Năm 2007, chợ được đưa vào sử dụng với công năng của một chợ loại 2 nhưng vì chợ lại nằm trên địa bàn ít dân cư, kể cả hiện nay người dân về sống quanh chợ có đông hơn song nhu cầu mua bán của người dân nơi đây vẫn chưa tương xứng với công năng của chợ. Nhiều hộ kinh doanh do không có khách hàng nên nghỉ bán. Chính vì vậy, nhiều gian hàng mới ở trong tình trạng bỏ trống”. Nhưng nguyên nhân sâu xa theo ông Ga lại bắt nguồn từ chợ tự phát nằm trên đường Kinh Dương Vương, sát khu chung cư Hòa Minh của Q. Liên Chiểu. Chính chợ tự phát này làm nên nghịch lý khi nó chỉ cách chợ Phú Lộc khoảng 500m, trong khi chợ chính vắng vẻ thì chợ này lại nườm nượp người mua kẻ bán. Chính vì vậy, dù được đầu tư khang trang nhưng chợ Phú Lộc vẫn không thể cạnh tranh nổi. Mặc dù BQL chợ Phú Lộc đã nhiều lần phối hợp với UBND Q. Liên Chiểu kiểm tra, kêu gọi các hộ kinh doanh trái phép ở đây vào chợ chính những vì nhiều cái lợi trước mắt nhiều tiểu thương vẫn bất chấp tất cả để tục ”xây” chợ.
Chợ tự phát - lợi bất cập hại
Đến khu công nghiệp Hòa Khánh vào buổi chiều, chứng kiến cảnh mua bán tấp nập diễn ra trên đường Âu Cơ khiến chúng tôi không khỏi giật mình. Hàng hóa, xe cộ chiếm lòng đường, công nhân chen lấn, né tránh xe tải trọng lượng lớn đi với tốc độ cao phóng ra từ các nhà máy. Chưa kể đến tình trạng cướp giật gây mấy ANTT thì chợ tự phát kiểu này luôn tiềm ẩn những mối đe dọa về ATGT.
Các chợ tự phát luôn trong tình trạng tràn lan nhếch nhác. Rác thải ở các chợ này do không được thu gom, không ai quản lý, cứ tồn đọng từ ngày này đến ngày khác tạo nên cảnh bẩn thỉu, nhếch nhác ngay cạnh những hàng rau, chậu cá… Khi giá cả cứ tăng với tốc độ chóng mặt như hiện nay thì các chợ tự phát càng có dịp “phát huy thế mạnh giá thấp” của mình. Mặt khác, hầu hết người tiêu dùng chỉ nhìn thấy lợi ích trước mắt mà không hề nghĩ đến những nguy hiểm xung quanh các mặt hàng giá rẻ không rõ nguồn gốc. Thực phẩm bày bán ở đây cũng tha hồ được “ướp” khói và bụi trong khi ý thức vệ sinh an toàn thực phẩm của người bán thì kém, công tác quản lý bị thả nổi.
Hầu hết những người buôn bán ở các chợ tự phát đều là những lao động nghèo, việc buôn bán ở chợ là nguồn thu nhập chính của họ.
Buôn bán ở các chợ tự phát họ không phải đóng thuế và các phí vệ sinh, ANTT, phòng cháy chữa cháy, tiền thuê mặt bằng… Chính vì vậy khi các cơ quan chức năng vận động, dẹp bỏ các chợ thì họ lảng đi nơi khác. Nhưng đến khi không có mặt lực lượng chức năng thì đâu lại vào đấy. Điều này đòi hỏi nhiều cơ quan, ban, ngành cùng tham gia để giải quyết dứt điểm tình trạng: chợ quy hoạch thì vắng người mua bán còn người dân thì không ngừng tự “quy hoạch” chợ, gây ra những phiền phức không đáng có và ảnh hưởng đến trật tự mỹ quan đô thị và tiềm tàng những hệ lụy về an toàn vệ sinh thực phẩm.
Dù các cấp, các ngành không ngừng tuyên truyền về nếp sống văn minh đô thị song rất nhiều người vẫn tự ý “quy hoạch” chợ trái phép bất chấp mọi quy định. Điều đáng lo là những chợ tự phát hiện nay trên thành phố không ngừng gia tăng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến những chợ nằm trong quy hoạch và sự tồn tại của chúng đang đặt ra nhiều vấn đề bức xúc.
Chợ quy hoạch… thua chợ tự phát?
Hiện nay, trên địa bàn TP Đà Nẵng đang xảy ra tình trạng một số tiểu thương nghỉ buôn bán hoặc bỏ chợ ra ngoài kinh doanh, bán hàng trái phép ở lòng lề đường. Nguyên nhân của thực trạng này một phần là do tiền thuế, tiền thuê mặt bằng… và còn một lý do nữa, đó chính là chợ tự phát.
Bất kỳ tiểu thương nào muốn buôn bán trong chợ đều phải thuê mặt bằng, hằng tháng phải nộp thuế, tiền điện nước, tiền vệ sinh… trong khi đó các chợ tự phát lại mọc lên khắp nơi, mọi chỗ và khó có cơ quan chức năng nào quản lý được, nhiều tiểu thương buôn bán lỗ phải ra ngoài tìm chỗ kinh doanh.
Một tiểu thương bán quần áo ở chợ Phú Lộc (Q. Thanh Khê) cho biết: “Trước đây, tôi bán bên ngoài rất chạy hàng, nhưng kể từ khi thành phố xây chợ rồi đưa chúng tôi vào để kinh doanh thì hàng hóa ế ẩm lắm. Người dân họ ngại vào chợ mua, một số khách hàng quen trước đây thì không biết hàng tôi nằm chỗ nào trong chợ mà tìm. Vì vậy tôi phải ra ngoài kinh doanh để có tiền trả phí mặt bằng vì sạp tôi còn hợp đồng với ban quản lý chợ”.
Khi tìm hiểu, chúng tôi được biết, chợ Phú Lộc hiện nay có 470 lô được phân cho 470 hộ kinh doanh nhưng hiện nay số lô bỏ trống chiếm đến gần một nửa. Lý giải tình trạng này, ông Lê Hữu Ga - Trưởng BQL chợ Phú Lộc nói: “Đây là khu chợ được thành phố đầu tư xây dựng cho các hộ thuộc diện tái định cư trên địa bàn TP Đà Nẵng. Năm 2007, chợ được đưa vào sử dụng với công năng của một chợ loại 2 nhưng vì chợ lại nằm trên địa bàn ít dân cư, kể cả hiện nay người dân về sống quanh chợ có đông hơn song nhu cầu mua bán của người dân nơi đây vẫn chưa tương xứng với công năng của chợ. Nhiều hộ kinh doanh do không có khách hàng nên nghỉ bán. Chính vì vậy, nhiều gian hàng mới ở trong tình trạng bỏ trống”. Nhưng nguyên nhân sâu xa theo ông Ga lại bắt nguồn từ chợ tự phát nằm trên đường Kinh Dương Vương, sát khu chung cư Hòa Minh của Q. Liên Chiểu. Chính chợ tự phát này làm nên nghịch lý khi nó chỉ cách chợ Phú Lộc khoảng 500m, trong khi chợ chính vắng vẻ thì chợ này lại nườm nượp người mua kẻ bán. Chính vì vậy, dù được đầu tư khang trang nhưng chợ Phú Lộc vẫn không thể cạnh tranh nổi. Mặc dù BQL chợ Phú Lộc đã nhiều lần phối hợp với UBND Q. Liên Chiểu kiểm tra, kêu gọi các hộ kinh doanh trái phép ở đây vào chợ chính những vì nhiều cái lợi trước mắt nhiều tiểu thương vẫn bất chấp tất cả để tục ”xây” chợ.
Chợ tự phát - lợi bất cập hại
Đến khu công nghiệp Hòa Khánh vào buổi chiều, chứng kiến cảnh mua bán tấp nập diễn ra trên đường Âu Cơ khiến chúng tôi không khỏi giật mình. Hàng hóa, xe cộ chiếm lòng đường, công nhân chen lấn, né tránh xe tải trọng lượng lớn đi với tốc độ cao phóng ra từ các nhà máy. Chưa kể đến tình trạng cướp giật gây mấy ANTT thì chợ tự phát kiểu này luôn tiềm ẩn những mối đe dọa về ATGT.
Các chợ tự phát luôn trong tình trạng tràn lan nhếch nhác. Rác thải ở các chợ này do không được thu gom, không ai quản lý, cứ tồn đọng từ ngày này đến ngày khác tạo nên cảnh bẩn thỉu, nhếch nhác ngay cạnh những hàng rau, chậu cá… Khi giá cả cứ tăng với tốc độ chóng mặt như hiện nay thì các chợ tự phát càng có dịp “phát huy thế mạnh giá thấp” của mình. Mặt khác, hầu hết người tiêu dùng chỉ nhìn thấy lợi ích trước mắt mà không hề nghĩ đến những nguy hiểm xung quanh các mặt hàng giá rẻ không rõ nguồn gốc. Thực phẩm bày bán ở đây cũng tha hồ được “ướp” khói và bụi trong khi ý thức vệ sinh an toàn thực phẩm của người bán thì kém, công tác quản lý bị thả nổi.
Hầu hết những người buôn bán ở các chợ tự phát đều là những lao động nghèo, việc buôn bán ở chợ là nguồn thu nhập chính của họ.
Buôn bán ở các chợ tự phát họ không phải đóng thuế và các phí vệ sinh, ANTT, phòng cháy chữa cháy, tiền thuê mặt bằng… Chính vì vậy khi các cơ quan chức năng vận động, dẹp bỏ các chợ thì họ lảng đi nơi khác. Nhưng đến khi không có mặt lực lượng chức năng thì đâu lại vào đấy. Điều này đòi hỏi nhiều cơ quan, ban, ngành cùng tham gia để giải quyết dứt điểm tình trạng: chợ quy hoạch thì vắng người mua bán còn người dân thì không ngừng tự “quy hoạch” chợ, gây ra những phiền phức không đáng có và ảnh hưởng đến trật tự mỹ quan đô thị và tiềm tàng những hệ lụy về an toàn vệ sinh thực phẩm.
Theo 24h
